NHỊ THẬP BẤT HIẾU và cắt lát lý thú về thầy chùa

“Nam mô A-di-đà Phật, nhiều người cứ bảo chẳng thiết tha gì ở cõi đời này, nhưng thử nhịn ăn một ngày, đói rã ruột ra là biết có thiết tha hay không. Lúc ấy lại chẳng trông bong bóng ngỡ đèn lồng, trông gà hóa cuốc!” Lời ông thầy múa kowaka[1] Matayu[2] nghe qua đơn giản mà thấm thía gan ruột.

Nhân tiện lạm bàn, thật chẳng có gì ương gàn hơn cung cách xuất gia thời nay. Con nhà võ, bất chấp sáng sủa hay tối dạ, hễ bắn cung cưỡi ngựa dở hoặc thân thể ốm o không kham nổi binh nghiệp đều nhất loạt bị ép khoác áo cà sa. Còn con nhà buôn, tính toán không xong, cân đo chẳng biết, ghi sổ sách lăng nhăng, cả họ sẽ đồng lòng gật gù, “Thằng này không buôn bán nổi, cạo đầu đi tu may ra còn sống nhàn.” Thế là bị bắt xuống tóc làm thầy chùa.

Continue reading NHỊ THẬP BẤT HIẾU và cắt lát lý thú về thầy chùa

KINH LỪA và cắt lát lý thú về thầy chùa

Chùa Thọ Sơn cơ cấu thành mười hai ban, sở hữu năm trăm mẫu ruộng tốt, sư trong chùa sống phè phỡn dư dật, áo gấm thịt ngon, rượu chè đĩ bợm còn hơn cả người thế tục.

Thường thì ở chùa chục năm là bạc tiền rủng rỉnh, các sư liền rục rịch xuống trần. Trước nhờ người thân tìm mối đính ước, sau ở ngoài nuôi tóc làm đầu đà, tóc dài đủ vấn khăn là về cưới vợ làm chủ nhà. Cứ anh đi em đến, con nối cha truyền, quá trình này xem như một cách khởi nghiệp riêng, không sợ người ngoài nào phá đám.

Continue reading KINH LỪA và cắt lát lý thú về thầy chùa

[draftCase] NGỤY TẤN TAM BỘ KHÚC Lâm Gia Thành (1) Ngũ thạch tán

Với Mị công khanh, Nam Triều xuân sắc, Kiều kiều vô song, Lâm Gia Thành đáng được thán phục ở phương diện xây dựng bối cảnh và chạm khắc chi tiết. Kể cả không biết đến Thế thuyết, qua Ngụy Tấn tam bộ khúc, người ta vẫn có được ấn tượng chính xác thế nào là danh sĩ, thế nào là phong lưu.

Tính ra nho sĩ An Nam khá giống danh sĩ Ngụy Tấn, về khoản chơi thuốc và ở bẩn. Nhưng nho sĩ An Nam còn kiếm được nàng tiên nâu thứ thiệt, chứ danh sĩ Ngụy Tấn chỉ kiếm được thứ có hơi hướm của nàng thôi, đấy là ngũ thạch tán.

Continue reading [draftCase] NGỤY TẤN TAM BỘ KHÚC Lâm Gia Thành (1) Ngũ thạch tán

VÂN ĐÀI LOẠI NGỮ Lê Quý Đôn VN (1) Phương pháp trước tác và Quan điểm về đọc rộng

Trong các tác phẩm Trung đại từng xem, Vân đài loại ngữ của Lê Quý Đôn và Quốc âm thi tập của Nguyễn Trãi là hai sách tôi đọc nhiều lần nhất, cũng thích nhất, mỗi lần giở ra lại có một cảm nhận mới mẻ, về chính văn bản hoặc về tác phong/tâm trạng của các ông. Trong khi tôi đọc Nguyễn Trãi từ khá sớm, tại tàng thư ở nhà có sẵn, thì với Lê Quý Đôn, mãi cho tới tuổi được vào Thư viện Quốc gia, hiểu biết vẫn chỉ dừng ở bài thơ rắn, quả là một điều đáng tiếc.

Continue reading VÂN ĐÀI LOẠI NGỮ Lê Quý Đôn VN (1) Phương pháp trước tác và Quan điểm về đọc rộng

Không phải die Mitte der Welt

Chú í đến tiếng Đức vào một hôm cách đây 14-15 năm, đi Viện Goethe xem ra mắt Cưỡng cơn gió bấc. Khi mở đầu, dịch giả nói: Cử tọa hôm nay có nhiều bạn bên ĐSQ Áo, nên tôi sẽ nói bằng tiếng Đức trước nhé. Phong thái của dịch giả rất thuyết phục, trầm ổn, vững chãi, bấy giờ tôi sinh hoạt trong một môi trường hớt hải, mọi người xung quanh thường nói và đi rất nhanh, nên lời lẽ cử chỉ của dịch giả hôm ấy đối với tôi đặc biệt thu hút.

Continue reading Không phải die Mitte der Welt